(Αφιέρωμα στο Δρομοκαΐτειο και τον Ιδρυτή του, του Πάνου Ν. Αβραμόπουλου στην ηλεκτρονική εφημερίδα www. e-nikos.gr, δημοσιευμένο το Φεβρουάριο του 2019)
Μέσα σε δύσκολα χρόνια που το απελεύθερο ελληνικό κράτος, προσπαθούσε να βρει το βηματισμό του και να χτίσει υποδομές κοινωνικής πρόνοιας, που θα του έδιναν ευρωπαϊκό προσανατολισμό για την αρτιότητά του, ένας ψηλής ευαισθησίας Έλληνας, ο Γιώργος ή Τζωρτζής Δρομοκαΐτης από την Χίο, έρχονταν με μια πελώρια οικονομική και ηθική κληροδοσία, να τονώσει τους πάσχοντες από ψυχικά νοσήματα.
Η πρότερη «ηθική» ασχημία
Μέχρι εκείνη την περίοδο όσοι αντιμετώπιζαν οποιοδήποτε ψυχιατρικό πρόβλημα, κλείνονταν στην Μονή του Δαφνίου, κάτω από άθλιες συνθήκες, που προσέβαλαν ευθέως την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, «εδείροντο», έμεναν πάμπολλες φορές νηστικοί και μέσα σε αυτό το καθεστώς ζόφου και ηθικής απανθρωπιάς, άφηναν, την τελευταία τους πνοή. Σε ακόμα πιο τραγικότερες καταστάσεις, γύριζαν στους δρόμους της Αθήνας ελεύθερα μόνοι τους, με κίνδυνο να σκοτωθούν ή και να δημιουργήσουν ασύνειδα, σοβαρά προβλήματα σε άλλους ανθρώπους. Ο Χιώτης ευπατρίδης με την καθοριστική του συμβολή στην ίδρυση του «Δρομοκαίτειου ιδρύματος», έδωσε την λύτρωση και την με όρους αξιοπρέπειας νοσηλεία, σε όσους έπασχαν από ψυχιατρικά νοσήματα.
Το μόλις ανεγερθέν κτήριο επί της Ιεράς Οδού 343 στο Χαΐδάρι Αττικής
Η κληροδοσία
Στις 21 Φεβρουαρίου του 1880, Ο Δρομοκαΐτης κληροδοτεί με διαθήκη του, ένα πολύ μεγάλο τμήμα της περιουσίας του, προκειμένου να δημιουργηθεί ψυχιατρικό ίδρυμα, το οποίο θα έφερε τιμητικά το όνομά τόσο του ιδίου, όσο και της συζύγου του Ταρσής. Έτσι κατέλειπε το πελώριο ποσό της εποχής των 650.000 δρχ. και με εκτελεστές της Διαθήκης του, τους Ιωάννη Βούρο, Μάρκο Ρενιέρη και Χαρίλαο Εμμανουήλ, για να αναζητήσουν τον καλύτερο χώρο δημιουργίας του ιδρύματος και να επιμεληθούν την ανέγερσή του. Στα 1883 και υπουργεύοντος των Οικονομικών, του μεγάλου μας μεταρρυθμιστή Χαριλάου Τρικούπη και μετέπειτα πρωθυπουργού , το ελληνικό κράτος αποδέχεται την δωρεά του Χιώτη επιχειρηματία, η οποία κατηγορηματικά όριζε μετά την οικοδόμηση του ψυχιατρικού ιδρύματος, να κατατεθούν και 300.000 δρχ – επίσης μεγάλο ποσό για την εποχή – στην Εθνική Τράπεζα, ώστε από τους παραγόμενους τόκους να καλύπτονται τα έξοδα του ιδρύματος. Προχωρώντας η κυβέρνηση στην υλοποίηση του έργου, παραχώρησε στην περιοχή της Αγίας Βαρβάρας και επί της Ιεράς Οδού 321 στρέμματα – σε μια τοποθεσία με φυσική καλλονή τότε και ωραίο κλίμα – προκειμένου να ανεγερθεί το ψυχιατρικό ίδρυμα.
Για την αποπεράτωσή του, απαιτήθηκαν πέντε χρόνια, τα οποία συνέχισαν να αποτελούν χρόνια μαρτυρίου για τους πάσχοντες, μέχρι να πάνε στην προβλεπόμενη στέγη, που θα είχαν τις απαιτούμενες ιατρικές και κοινωνικές φροντίδες, οι οποίοι βίωναν το ανηλεές μαρτύριο και τις μεσαιωνικές συνθήκες της Μονής Δαφνίου.
Τα εγκαίνια και η λειτουργία του ιδρύματος
Τα εγκαίνιά του Ιδρύματος έλαβαν χώρα την 1η Οκτωβρίου 1887, με την καταιγιστική παρουσία της αθηναϊκής κοινωνίας, που τα επιδοκίμασε ως το τέλος του κοινωνικού άγους της Μονής Δαφνίου.
Αναμνηστική φωτογραφία με το νοσηλευτικό προσωπικό
Μάλιστα άδραξε έτσι την ευκαιρία ο μέγας σατυρικός ποιητής (έτερος Χιώτης) Γιώργος Σουρής, να χαιρετίσει με τους γνωστούς στίχους το μέγα γεγονός:
«Ετέθη ο θεμέλιος Δρομοκαΐτου λίθος
Παρόντος του πρωθυπουργού και των αρχών εν γένει…»
(Σημείωση στήλης: Η διαθήκη του Τζ. Δρομοκαΐτη κατατέθηκε στο Ελληνικό Προξενείο Χίου, αφού το νησί ανήκε ακόμη στην Οθωμανική Επικράτεια. Μάρτυρας κατά τη σύνταξή της διατέλεσε ο φίλος του διαθε΄τη και επίσης εθνικός ευεργέτης Ιωάννης Κ. Χωρέμης)
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.