facebook
youtube
instagram
X
Η προσχολική αγωγή αποτελεί μια από τις βασικότερες προϋποθέσεις της κοινωνικής ευημερίας, γιατί, εκτός από την κοινωνικοποίηση και την ανάπτυξη των δημιουργικών ικανοτήτων των βρεφών - νηπίων, αμβλύνει τις κοινωνικές ανισότητες προσφέροντας ίσες ευκαιρίες σε όλα τα παιδιά, χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις. Οφείλει να προάγει την κοινωνική δικαιοσύνη και την ισότητα.
Το παιδί στην προσχολική ηλικία αποκτά κοινωνική συνείδηση και αυτοέλεγχο, είναι σημαντικό λοιπόν να αρχίσει η εκπαίδευση από αυτή την ηλικία εισάγοντάς το σε όλες εκείνες τις διαδικασίες που θα βοηθήσουν την κοινωνικοποίησή του.
Για να κατανοήσουμε τον θεσμό της προσχολικής αγωγής θα κάνω μια μικρή αναδρομή στην ιστορική εξέλιξη των βρεφονηπιακών σταθμών και στις ανάγκες εκείνες που επέβαλαν την δημιουργία των πρώτων παιδικών σταθμών στη χώρα μας.
Αν μελετήσουμε την ιστορία των βρεφονηπιακών σταθμών, θα διαπιστώσουμε ότι η πορεία τους και γενικότερα η πορεία της προσχολικής αγωγής ξεκινά από πολύ νωρίς, με σκοπούς πολύ διαφορετικούς απ’ ό,τι σήμερα, που αφορούσαν την πρόνοια μάλλον παρά την αγωγή.
Η αγωγή των παιδιών εκτός της οικογένειας έχει τις ρίζες της στη βιομηχανική επανάσταση. H ίδρυσή τους κρίθηκε αναγκαία για τα παιδιά των εργαζόμενων γονέων που έμεναν μόνα και χωρίς φροντίδα.
Αρχικά, λοιπόν, διαμορφώθηκε ο τύπος του “ιδρύματος φύλαξης”. Ο θεσμός των παιδικών σταθμών αναγνωρίστηκε από το κράτος μόλις το 1926. Το πρώτο ημερήσιο πρόγραμμα των εθνικών παιδικών σταθμών δημοσιεύθηκε το 1937. Το ίδιο πρόγραμμα ίσχυε για τους παιδικούς σταθμούς της χώρας μέχρι το 1977. Το 1988 μαζί με τον νέο κανονισμό των παιδικών σταθμών δημοσιεύεται και το νέο ημερήσιο πρόγραμμα.
Φτάνοντας στο 1994, το ελληνικό κράτος ακολουθώντας ευρωπαϊκές εντολές και εντοπίζοντας, παράλληλα, προβλήματα στους παιδικούς σταθμούς που είχαν σχέση με τη γραφειοκρατία και τον αριθμό των παιδιών μεταβιβάζει τους δημόσιους παιδικούς σταθμούς από την κεντρική εξουσία στην Τοπική Αυτοδιοίκηση με γενικότερη εποπτεία από το υπουργείο Εσωτερικών.
Μέχρι το 2001 οι παιδικοί σταθμοί ήταν υπό τη δικαιοδοσία του υπουργείου Υγείας Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.
Οι παιδικοί σταθμοί, σύμφωνα με τον νέο κανονισμό του 2002, έχουν στόχο να παρέχουν μια ενοποιημένη μορφή της προσχολικής εκπαίδευσης, να προωθούν τη φυσική, πνευματική, συναισθηματική και κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών, να εξομαλύνουν όσο το δυνατόν τυχόν διαφορές μεταξύ των παιδιών που προέρχονται από διαφορετικό πολιτισμικό, οικονομικό και μορφωτικό επίπεδο των γονέων, να ανακουφίσουν τους εργαζόμενους γονείς, ενώ την ίδια στιγμή να τους ευαισθητοποιήσουν σε θέματα της σύγχρονης παιδαγωγικής και ψυχολογίας και να διευκολύνουν τη μετάβαση των νηπίων στο σχολικό περιβάλλον.
Αναγνωρίζεται με τις παραπάνω νομοθεσίες το δικαίωμα του παιδιού στην εκπαιδευτική διαδικασία από τη βρεφική ηλικία και συγχρόνως αντιμετωπίζεται το παιδί από το κράτος ως παιδί και όχι ως μικρός ενήλικος, όπως παλαιότερα.
Μια σειρά παιδαγωγικών θεωριών συνέβαλαν στην εξέλιξη της Προσχολικής Αγωγής. Ενδεικτικά αναφέρω τον Φρέμπελ γιατί αναγνώρισε τη σπουδαιότητα του παιχνιδιού όχι μόνο στην ψυχαγωγία του παιδιού αλλά και στη μόρφωση, τη Μοντεσόρι γιατί εξύψωσε τα δικαιώματα του παιδιού και η θεωρία της στηριζόταν στην ελευθερία, τον σεβασμό, την πειθαρχία, την ατομική διδασκαλία και τον περιορισμό της δράσης της παιδαγωγού, και τον Ντεκρολί επειδή βοήθησε να πλησιάσει το σχολείο προς την κοινωνία μιας και είχε απομακρυνθεί.
Η αναγνώριση της έναρξης της εκπαιδευτικής διαδικασίας από τον παιδικό σταθμό είναι δεδομένη και είναι δικαίωμα όλων των παιδιών να τους παρέχεται δωρεάν, όπως και όλα τα δημόσια αγαθά. Αναγνωρίζοντας την ιδιαίτερη σημασία της προσχολικής ηλικίας για τη μελλοντική εξέλιξη των παιδιών, θα πρέπει η προσχολική αγωγή να πάρει τη θέση που της αξίζει στη χώρα μας, γιατί μέχρι και σήμερα, όταν μιλάμε για τομές και μεταρρυθμίσεις στην Εκπαίδευση, κυρίως σκεφτόμαστε την τριτοβάθμια ή τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
* Αναδημοσίευση από την Αυγή
