Ο Καθηγητής Διοικητικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ και δικηγόρος των κατοίκων της Αμανής, Παναγιώτης Λαζαράτος, μίλησε αποκλειστικά στο Podopoleio του Politischios.gr σχετικά με την προσφυγή που κατέθεσαν οι κάτοικοι της Βόρειας Χίου στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), ζητώντας την ακύρωση του διεθνούς διαγωνισμού για τις εξορύξεις αντιμονίου στην περιοχή. Ο ίδιος χαρακτήρισε την προκήρυξη «αυθαίρετη και ατεκμηρίωτη», ενώ τόνισε πως «η έλλειψη μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων και η ασάφεια των όρων καθιστούν τη διαδικασία νομικά έωλη».
Απαντώντας στην πρώτη ερώτηση σχετικά με τη νομιμότητα της προκήρυξης χωρίς μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ο κ. Λαζαράτος ήταν σαφής: «Πριν ξεκινήσεις μια έρευνα, βλέπεις αν καταρχήν υπάρχει μια μελέτη σκοπιμότητας, αν όλο αυτό το πράγμα συμφέρει. Ρωτάς τους κατοίκους, εξετάζεις πώς επηρεάζει το περιβάλλον, την οικονομία, τον τουρισμό. Το να μην έχει γίνει απολύτως τίποτα, καμία μελέτη σε κανένα επίπεδο, και να ξεκινάει ένας διεθνής διαγωνισμός, είναι μη λογικό και μη σοβαρό».
Ο ίδιος ανέφερε πως η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας είναι ξεκάθαρη: «Η νομολογία του ΣτΕ ορίζει ρητά ότι πριν από την πραγματοποίηση οποιουδήποτε έργου –και η προκήρυξη είναι η πρώτη φάση της υλοποίησης– απαιτείται μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Η προκήρυξη δεν είναι απλή διαδικασία, είναι η πρώτη φάση της υλοποίησης του έργου και, συνεπώς, έπρεπε να προηγηθεί προμελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων ή τεχνική έκθεση».
Στη συνέχεια, ο κ. Λαζαράτος στάθηκε στις αντιφάσεις και την ασάφεια που χαρακτηρίζουν την προκήρυξη. «Δεν περιγράφεται καν τι σημαίνει έρευνα. Η έρευνα θα διαρκέσει πέντε χρόνια. Πέντε χρόνια τρύπες! Σημειακές γεωτρήσεις, όπως τις αποκαλούν, οι οποίες, όμως, δεν μας λένε τι έκτασης θα είναι, πόσο βαθιές θα είναι, πού θα γίνουν. Είναι προφανές ότι χρειάζεται μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, αλλά εδώ δεν υπάρχει ούτε καν μια προμελέτη».
Ιδιαίτερα σημαντική είναι η επισήμανσή του για την έκταση του προς εκμετάλλευση χώρου: «Η προκήρυξη αναφέρει 9 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ στο παράρτημα 4 η έκταση αναφέρεται ως 63,32 τετραγωνικά χιλιόμετρα. Και μάλιστα, αυτή η έκταση περιλαμβάνει περιοχή Natura. Δεν είναι ότι είναι δίπλα στη Natura –είναι μέσα στη Natura».
Στο ερώτημα για το ποιος φορέας έπρεπε να είχε αναλάβει την προμελέτη, ο κ. Λαζαράτος απάντησε: «Το Υπουργείο Ενέργειας ή το Υπουργείο Περιβάλλοντος. Κανείς δεν λέει ποιος είναι αρμόδιος. Αν την κάνει ο ιδιώτης, θα έπρεπε στα τεχνικά χαρακτηριστικά να είναι προαπαιτούμενο η εμπειρία του σε τέτοιες μελέτες. Όμως η προκήρυξη δεν ζητά τίποτα τέτοιο».
Αναφερόμενος στη διαδικασία, ήταν κατηγορηματικός: «Αν είναι να την κάνει το κράτος, γιατί δεν την έκανε ήδη; Και αν είναι να την κάνει ο ερευνητής, προκειμένου να έχει λιγότερο κόστος, τότε έπρεπε στα τεχνικά χαρακτηριστικά της προκήρυξης να αναφέρεται ότι ο μισθωτής πρέπει να έχει ειδίκευση σε μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Τίποτα από αυτά δεν ισχύει».
Αναφερόμενος στη στάση της Δημοτικής Αρχής, η οποία ζητά το «πάγωμα» του διαγωνισμού, ο κ. Λαζαράτος ήταν απόλυτος: «Το "πάγωμα" δεν σας καλύπτει καθόλου. Διότι το "πάγωμα" δεν σημαίνει απολύτως τίποτα νομικώς. Είναι μια λέξη καινή περιεχομένου. Τον διαγωνισμό μπορεί να τον σταματήσει μόνο το δικαστήριο, μέσω αίτησης αναστολής, ή η ίδια η κυβέρνηση, με πράξη διοικητικής αναστολής. Ούτε ο Δήμος ούτε οι κάτοικοι μπορούν να σταματήσουν τη διαδικασία».
Ο κ. Λαζαράτος εξήγησε πως ήδη έχει κατατεθεί αίτηση ακύρωσης στο Συμβούλιο της Επικρατείας, βασισμένη σε τρεις κύριους άξονες: την έλλειψη μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, την ασάφεια της προκήρυξης και την αμφισβήτηση του δημόσιου χαρακτήρα του μεταλλευτικού χώρου. «Η αίτηση ακύρωσης έχει ήδη κατατεθεί και η υπόθεση θα εκδικαστεί εντός του 2025, σύμφωνα με τη νέα δικονομία. Εξετάζουμε επίσης το ενδεχόμενο να υποβάλουμε και αίτηση αναστολής της προκήρυξης, αν χρειαστεί».
Απαντώντας στο επιχείρημα ότι η προσφυγή είναι «πρόωρη» και πως η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων θα έρθει αργότερα, δήλωσε: «Αν το ΣτΕ απορρίψει την αίτηση ακύρωσης, πράγμα που δεν πιστεύω, οι κάτοικοι μπορούν να επανέλθουν σε οποιαδήποτε φάση, ακόμα και όταν προκύψει η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων. »
Ο κ. Λαζαράτος ήταν ιδιαίτερα επικριτικός απέναντι στο κυβερνητικό αφήγημα του «βλέποντας και κάνοντας»: «Δεν μπορούμε να πάμε και να δούμε. Το να ξεκινήσεις τρύπες σε μια τόσο ευαίσθητη περιοχή, με πηγές, υδροφόρους ορίζοντες και τουριστική δραστηριότητα, χωρίς μελέτη, και να πεις ‘αν δούμε κάτι κακό θα σταματήσουμε’, είναι αστείο. Δεν υπάρχει πιο αντιοικονομική και γελοία κίνηση από το να διαλύσεις τη μισή Χίο και μετά να πεις ‘σταματάμε’».
Όταν ρωτήθηκε τι θα μπορούσε να κάνει ο Δήμος Χίου για να στηρίξει ουσιαστικά τους κατοίκους, ο κ. Λαζαράτος πρότεινε ξεκάθαρα: «Ο Δήμος μπορεί ακόμα να καταθέσει αίτηση ακύρωσης. Είμαστε εντός της 60ήμερης προθεσμίας. Αν θέλει πραγματικά να στηρίξει τους κατοίκους, αύριο κιόλας ο κ. Δήμαρχος πρέπει να καταθέσει αίτηση ακύρωσης εκ μέρους του Δήμου».
Σε ερώτηση για το αν πρόκειται για μια «μάχη Δαβίδ εναντίον Γολιάθ», ο κ. Λαζαράτος απάντησε με νόημα: «Δεν είναι Δαβίδ εναντίον Γολιάθ. Είναι οι κάτοικοι της Χίου και το Σύνταγμα εναντίον του κράτους. Και το κράτος, αν επιμείνει, θα φάει τα μούτρα του. Εδώ έχουμε μια προκήρυξη γεμάτη λάθη, αντιφάσεις και νομικά κενά. Ήδη με την πρώτη αίτηση ακύρωσης, οι αρμόδιοι είναι τρομοκρατημένοι».
Στη συνέχεια, αναφέρθηκε στους περιβαλλοντικούς κινδύνους: «Ξέρετε πού γίνονται εξορύξεις αντιμονίου; Σε στέπες της Κίνας, της Ρωσίας και της Νέας Σκωτίας. Κανείς δεν διανοείται να κάνει τέτοιες εξορύξεις σε ένα νησί, δίπλα σε υδροφόρους ορίζοντες, τουριστικές περιοχές και ιαματικά λουτρά».
Ακολουθήστε μας στο Google News. Μπείτε στην Viber ομάδα μας και δείτε όλες τις ειδήσεις από τη Χίο και το Βόρειο Αιγαίο. Νέα συνδρομή στον έντυπο «π» - Κάθε Παρασκευή στην πόρτα σας.
facebook
youtube
instagram
X
